Eerst de collega’s, dan de organisaties: Marlies over digitale toe­gan­kelijk­heid

Digitale toegankelijkheid. Daar weet Marlies Klooster heel veel van. Ze is adviseur op dit gebied. En ze zet zich binnen ICTU in voor het programma DigiToegankelijk dat daarop gericht is. In juni introduceerde ze hier het Optimaal Digitaal Spel. Dit spel is volgens haar een goede manier om digitale toegankelijkheid onder de aandacht te brengen. Dat weet ze als mede-ontwikkelaar van de speelset Digitale Toegankelijkheid. En haar ervaring als speler en spelleider.

Binnen het programma DigiToegankelijk werken ongeveer 25 personen. Projectmanagers, adviseurs, experts. “We ontwikkelen de Kennisbank DigiToegankelijk en organiseren kennissessies en vragenuurtjes”, vertelt Marlies. Met name de adviseurs hebben veel contact met overheidsorganisaties. Ze gaan in gesprek, geven webinars en bieden ook op andere manieren ondersteuning bij het vergroten van de digitale toegankelijkheid. Als het aan Marlies ligt, zal bij deze organisaties ook het Optimaal Digitaal Spel worden gespeeld. En dan vooral de speelset Digitale Toegankelijkheid. Dat is een goede manier om dit onderwerp bespreekbaar te maken. En er acties aan te koppelen.

Enthousiast en verrast

Om dit spel bij haar collega’s te introduceren, speelde ze het vorige week in haar team. De hoofdvraag hadden ze snel bepaald: hoe krijg je grip op digitale toegankelijkheid? “We werkten met 2 tafels. Hoewel we hetzelfde doel hadden, waren de uitkomsten totaal verschillend.” Bij iedere tafel waren de reacties enthousiast. Iedereen snapte hoe het spel werkte. “Al waren ze ook wel verrast: ze moesten goed nadenken over wat ze moesten doen, terwijl ze vertrouwd zijn met het onderwerp.”

De kunst van concrete acties

Marlies herkende dit van eerdere sessies. “Bij het begin van het spel hoef je nog niet zo na te denken. Uiteindelijk wordt het interessant om bij een tipkaart die je hebt uitgekozen een actie te bedenken die je snel kunt oppakken.

De kunst is om er een concrete actie van te maken. En daarna ook te kijken bij wie je de actie gaat beleggen. Wie is de eigenaar? En hoe krijg je anderen mee?”

Niet alleen van webteam

Dat eigenaarschap soms moeilijk ligt, herkent Marlies uit de praktijk. Zeker bij dit onderwerp. “Veel overheidsorganisaties zien digitale toegankelijkheid als iets van het webteam. Maar het is ook iets voor de adviseurs, juristen en mensen van de inkoop. Zij zullen ook meegenomen moeten worden.” Hierbij kan het Optimaal Digitaal Spel helpen. “Het spel lokt discussies uit. Wat vinden we ervan? Is dit relevant? Wat zou je kunnen doen om bestuurders bewust te maken van het belang van digitale toegankelijkheid?”

Super scherp

Vragen als deze stelde ze vorige week ook aan haar collega’s. Marlies was spelleider aan 1 van de tafels. In coronatijd heeft ze een workshop gevolgd om spelleider te worden. En daarna is ze een paar keer spelleider geweest. Een mooie rol, vindt ze het. “Als spelleider moet je super scherp zijn en de discussies die ontstaan in goede banen leiden. “Het belangrijkste is dat de deelnemers hun focus op het doel houden gedurende het hele spel. “En dat ze bij het bedenken van acties heel concreet worden; geen wazig lijstje dus met ‘hoog-over’ acties.”

Speelset mee-ontwikkeld

Dat ze spelleider was, past helemaal bij haar. Marlies vroeg Gebruiker Centraal om een speelset Digitale Toegankelijkheid te ontwikkelen. Ze was toen nog projectleider bij VNG. Samen met de anderen inventariseerde ze welke tips ze nodig hadden en wat er bij digitale toegankelijkheid hoort. Een aantal van de bestaande tips werd geactualiseerd, waarbij ze de laatste inzichten en het Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid (inmiddels niet meer tijdelijk) meenamen. Daarnaast heeft het team nog extra tipkaarten ontwikkeld.

Niet voor op de plank

Meewerken aan deze speelset vond Marlies erg leuk. Steeds meer overheidsorganisaties werken op die manier aan de verbetering van de digitale toegankelijkheid. Al beseft ze ook dat er organisaties zijn die het spel wel hebben, maar niet spelen. “Zij laten het spel op de plank liggen. Dat is zonde.” Het Optimaal Digitaal Spel is niet voor op de plank. Je moet het gewoon spelen.

Bewustwording en energie

Volgens Marlies zorgt het spel voor bewustwording. Het kan ervoor zorgen dat een bestuurder erachter gaat staan. Belangrijk hierbij is dat de bestuurder mee wordt genomen in het proces. Dat is niet voor niets 1 van de tips.

Marlies geeft het goede voorbeeld. In september introduceert ze het Optimaal Digitaal Spel bij het programmamanagement. Marlies heeft er nu al zin in.

Ze hoopt en verwacht dat het management ook enthousiast is. Zo kunnen ze vol energie overheidsorganisaties overtuigen om het spel te spelen.

Geweldig hoe je in 2 uur tijd een berg concrete oplossingen kunt bedenken via een spel. Als je erover vergadert, duurt het maanden.”

Roel Peeters, een van de deelnemers van de tafel van Marlies