Houd Europa in de gaten

Begin oktober 2017 is de Tallinn egovernment verklaring aangenomen door de ministers verantwoordelijk voor e-Government. Het zijn afspraken over een gezamenlijke richting voor de digitale overheid die lidstaten met elkaar hebben gemaakt en waar de Europese Commissie zich aan committeert. Bij die verklaring zit ook een annex met user-centricity principles. Daarmee wordt onderstreept dat Europa het belangrijk vindt dat de gebruiker meer centraal wordt gesteld bij de inrichting van digitale dienstverlening. Dat wordt nu dus ook op Europees politiek niveau onderschreven. Het is aan de lidstaten om dat vervolgens uit te werken.

De user-centricity principes in de Tallinn verklaring zijn nog behoorlijk breed. Het is aan de landen hoe ze daar invulling aan geven. We praten nu met een aantal landen over hoe zij dat gaan doen. In het bijzonder over hoe landen beleidsinstrumenten gaan inzetten om daar invulling aan te geven. Dat blijkt dan heel sterk te variëren. Bepaalde landen hebben het in regelgeving vastgelegd. Je ziet dat ze daar vervolgens worstelen met de implementatie. Want wat in regelgeving wordt vastgelegd is bijvoorbeeld een algemene internationale standaard die minder concrete handvatten biedt. In Nederland benaderen we het veel meer bottom-up, waar informatie wordt uitgewisseld tussen de professionals, bijvoorbeeld via Gebruiker Centraal.

Een verordening uit Europa overruled de Nederlandse wetgeving: Gij Zult. Geen discussie. Je moet. Het hele principe is dat burgers en bedrijven in de EU onderling niet gediscrimineerd mogen worden. En er vrij verkeer van personen, goederen, maar ook van digitaal verkeer moet zijn. Daarom is er zo’n regeling dat de Estse of de Duitse burger 18 september 2018 bij jou moet kunnen inloggen. Zo’n verordening heb je ook voor digitale handtekeningen en voor factureren, die zijn al geldig. Maar haast niemand weet het. Daar zitten dus ook die ‘moetjes’ in voor grote en kleine overheden die dan een heleboel moeten optuigen en inrichten, software moeten aanpassen en dat soort dingen. Terwijl ze haast geen diensten hebben op dat gebied. Dan moet je dus goed kijken hoe je daar slim mee omgaat. Ik weet gemeenten die zeggen: dan haal ik die dienst maar van het internet af. Maar daarmee haal je het dus ook voor de Nederlanders weg. Anderen zeggen; we houden het wel in de lucht en als er dan een enkeling komt met een buitenlandse ID dan nemen we even contact op en sturen we hem per post toe wat hij wil hebben. Dan hebben we ook aan onze verplichting voldaan. Dat is veel goedkoper en geen gedoe. Dus ga daar pragmatisch mee om. Niet dogmatisch, maar pragmatisch.