Maak ‘bondjes’

We moeten vooral tijd steken in relaties. Elkaar leren kennen. Ik ben nu sinds een paar jaar actief in den lande. Dan leer je collega’s kennen, zie je wat zij aan goede dingen doen. En dan ga je verbindingen en ‘bondjes’ maken, zoals mijn collega uit Den Bosch dat altijd noemt, om dingen samen te gaan doen. Je moet zien dat je helemaal niet zo verschillend bent. Dat je eigenlijk dezelfde problemen hebt. En dat je het ook samen zou kunnen oplossen. Dus het begint met relaties. Heel belangrijk. En dat heeft tijd nodig. Dat gaat nooit snel. Je moet dus geduld hebben, een eigenschap die we ook niet altijd hebben. We moeten in stapjes denken. Terwijl de meesten van ons meteen grote innovaties willen. Dat kan helemaal niet. Dat is wat ik inmiddels geleerd heb: elkaar beter leren kennen, in stapjes vooruit.

Het is heel goed om met anderen te praten over informatieveiligheid en om vragen te stellen. Een goede tip: zoek peers, anderen die hetzelfde doen als jij. Dat doen wij ook. We hebben binnen gemeenten bijvoorbeeld de G4. Daarin heb ik overleg met beveiligingsmensen van de andere drie grote gemeenten: Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Wees ook bereid om dingen die je niet geregeld hebt, of iets wat je overkomt en waar je misschien niet blij mee bent, toch met elkaar te delen. Want als je dat met elkaar doet dan leert iedereen daarvan. Wat jou overkomt kan iemand anders ook heel goed overkomen. We zijn doen dat ook in de Veiligheidsalliantie regio Rotterdam. Dat is een regionale samenwerking, met allerlei gemeenten, het Openbaar Ministerie en de politie. We proberen ook bestuurders te benaderen. We gaan bijvoorbeeld een keer naar het NCSC (National Cyber Security Center) om te zien hoe ze daar omgaan met meldingen die binnenkomen.

Zoek de samenwerking in eerste instantie bij mensen in je omgeving, waar je regelmatig mee kunt verkeren. Nederland is dan toch weer groot. Alles met iedereen in den Haag gaan doen, kost heel veel tijd. Wij zijn met landelijke overleggen al vaker naar Utrecht gegaan. Dan heeft iedereen ongeveer evenveel reistijd. Maar ook dat blijft nog steeds een handicap. Ik heb ook voorgesteld aan collega’s om te kijken of we meer in de eigen regio, met de wat grotere gemeenten kunnen samenwerken.

Wat heel goed is: hergebruik van bestaande infrastructuur. Niet het wiel opnieuw uitvonden. Ook hergebruik van kennis is zinvol. Soms wil de overheid, gemeenten, allemaal zelf het wiel uitvinden, maar ga eens te rade bij vergelijkbare organisaties. Help elkaar.

Bij informatieveiligheid in het gemeentelijk domein is het voor individuele gemeentes moeilijk om voldoende kwaliteit in huis te halen, om informatieveiligheid op topniveau te waarborgen. Samenwerken is daar cruciaal. Gemeenten zullen hun krachten moeten bundelen in allerlei samenwerkingsverbanden, om voldoende volume te krijgen om met de juiste mensen kwaliteit te kunnen waarborgen. Ik maak me er wel zorgen over dat de expertise op de markt steeds krapper wordt. De mensen die ècht in staat zijn om een verdediging op te werpen tegen hele slimme criminelen zijn schaars. Het zijn er te weinig om binnen alle gemeenten dat soort functies in te vullen. Dus dat noopt tot samenwerking.

We zijn als provincies georganiseerd in een strategisch informatieoverleg. Alle hoofden informatievoorziening van de provincies komen daar bij elkaar. Daar ontstaan weer werkgroepen uit. We hebben nu een E-dienstverleningswerkgroep, waarin we proberen om op provinciaal niveau met elkaar op te trekken. Nu is ook E-factureren geagendeerd. De overwegingen om het samen te doen zijn kosten, kennis, continuïteit en kwaliteit. Het is goed om elkaar te blijven spreken, te blijven verkennen of je van elkaar kunt leren, of er synergievoordelen uit kunt halen.

Overheden kunnen ook in een community, een online platform, samenwerken en verbinden. Wij doen dat ook. Er wordt daar gedeeld hoe onze diensten werken, er worden vragen gesteld die realtime worden beantwoord. Het bevordert kennisopbouw, het biedt tips en trics hoe onze diensten werken.