Illya Soffer: ‘Toe­gan­kelijk­heid begint met bewustwording van inclusie en diversiteit’

Sinds 2000 organiseert Ieder(in), de koepelorganisatie en het landelijk netwerk van mensen met een beperking of chronische ziekte, in oktober de Week van de Toegankelijkheid. Gedurende deze week wordt er extra aandacht gegeven aan toegankelijkheid in Nederland. Dit jaar is het thema ‘digitale toegankelijkheid’. Ieder(in) roept organisaties op om mee te doen aan de Week van de Toegankelijkheid en activiteiten te organiseren om de digitale toegankelijkheid van websites en apps te verbeteren. We spraken met Illya Soffer, directeur Ieder(in), over de Week, het belang van digitale toegankelijkheid en over het Optimaal Digitaal Spel.

Illya Soffer, directeur Ieder(In)

Dit jaar bestaat de Week van de Toegankelijkheid 20 jaar. Ooit begonnen om het onderwerp “toegankelijkheid” beter op de agenda te krijgen van beleidsmakers en professionals. ‘En ja, dat lukt’, vertelt Illya: ‘Inmiddels is de Week al jaren een breed gedragen maatschappelijk evenement. Met de Week willen we zowel lokaal als landelijk aandacht vragen voor toegankelijkheid. Lokale organisaties organiseren samen met hun partners activiteiten. En landelijke partijen bundelen hun krachten om juist een landelijk geluid te laten horen.’

Gevarieerde en creatieve activiteiten

‘De activiteiten die georganiseerd worden, zijn gevarieerd en creatief’, vervolgt Illya. ‘Zo slaan de Lokale Omroep van Ede en Koplopers inclusie Ede de handen ineen. In een dagelijks tv-programma laten zij zien welke dingen goed gaan in Ede voor mensen met een beperking. Zelf vind ik het belangrijk dat er extra publiciteit is voor de activiteiten, zodat de media een aanleiding hebben om te schrijven over het belang van toegankelijkheid. Vorig jaar hadden we minister De Jonge die persoonlijk de Week opende. Politieke aandacht voor dit onderwerp, daar zijn we niet vies van.’

Een geslaagde Week rondom digitale toegankelijkheid

Vanwege het coronavirus is de Week anders dan anders. Illya: ‘Maar één ding staat als een paal boven water: digitale toegankelijkheid is belangrijker dan ooit. Voor ons is de Week echt geslaagd wanneer er 200 online én offline activiteiten zijn in meer dan 50 gemeenten in Nederland.’

Digitale toegankelijkheid is voor iedereen belangrijk

‘Ik kan niet vaak genoeg zeggen dat digitale toegankelijkheid belangrijk is voor iedereen. Ik ben best handig en niet bang om mijn zaken online te regelen. Toch valt het me op hoe vaak ik nog vastloop in bijvoorbeeld digitale formulieren van instanties. Zoals bij het regelen van jeugdhulp voor mijn zoon. Ik liep helemaal vast op de website. Mijn vraag en mijn gewenste antwoord stonden er helemaal niet bij, alsof mijn probleem niet bestond. Met internetbankieren en betalen via mijn telefoon ben ik wat voorzichtiger. Enerzijds is het prettig dat je alles met je telefoon kan regelen. Anderzijds is dat ook wel spannend. Gaat het allemaal niet te makkelijk? En is het echt allemaal veilig? Kun je nagaan hoe dit is voor mensen voor wie het leven ingewikkelder is dan gemiddeld.’

Optimaal Digitaal spel is veel leuker dan vergaderen

VNG Realisatie en Gebruiker Centraal organiseren gezamenlijk ‘Optimaal Digitaal in de Week van de Toegankelijkheid’ met als doel om met zoveel mogelijk overheidsorganisaties het Optimaal Digitaal Spel te spelen. Het spel, eigenlijk een workshop in spelvorm, is een effectief hulpmiddel om in te zetten als je je dienstverlening inclusief wilt maken. Illya: ‘Ik heb het Optimaal Digitaal Spel nog niet gespeeld maar we hebben wel meegewerkt om het spel zo inclusief mogelijk te maken. We hebben onder andere gelet op de tone of voice van de teksten en stigmatiserende vragen bijgestuurd. We zijn dan ook blij met hoe Gebruiker Centraal onze opmerkingen heeft meegenomen. Ik denk dat het spel goed kan werken om het onderwerp onder de aandacht te brengen, om er een professioneel gesprek over te kunnen voeren, en om afspraken te kunnen maken over toegankelijkheid. Het is bovendien véél leuker dan erover vergaderen. Toegankelijkheid in de breedste zin van het woord begint met bewustwording van inclusie en diversiteit. Op het gebied van digitale ontoegankelijkheid valt er nog veel te winnen. Aan die bewustwording draagt het Optimaal Digitaal Spel, net als onze Week van de Toegankelijkheid, bij.’